Afyon İş Hukuku

Ahbaplık (Özet) : Ahbaplık, her şeyden önce bir düzen demektir. Ama hukukun öngördüğü düzen, fiilen gerçekleşatır bir düzen değildir. Ahbaplık, maşer zarfında insanoğluın filvaki kesinlikle davrandıklarını değil, kesinlikle davranmaları gerektiğini gösterir. Ahbaplık, namına uyulmak ve uygulanmak ciğerin vardır. Adalet değeri dolayısıyla, insanoğlu arası ilişkileri bir düzene etkilemek, maşeri ömürın gerçekleşmesini temin etmek gerek. İnsanlara, “Bana uy; Beni gerçekleştir” buyruğu ile seslenir. Ahbaplık düzeni, doğduğu andan itibaren bireyin önsına onaylama edilmesi ve uyulması müstelzim, banko hak kurallar olarak çıkar. İnsan, özgür bir varlıktır ve iradesini hukukun buyrukları doğrultusunda kullanabileceği gibi, onlara aykırı bir yönde de kullanabilir. Bu nedenle maşer zarfında insanoğluın tutum ve davranışlarının tüze kurallarına uymaması, her mevsim mümkündür. “İşte tüze, insan davranışlarını değerlendiren, çıkar çatışmalarına çözüm getiren kurallardan, normlardan meydana gelen bir dizge, bir bütündür.” İnsan-insan, insan-natür ilişkilerinin insanlığın partner çıkarı ve huzuru ciğerin evrensel ilkelerle güvence şeşna kızılınmasıdır. Ahbaplık, beşeriyet seviyesi ciğerin göstergedir. Hukukun temeli, kaynağı üzerine birgani rey ortaya atıktır. Bunlar kaynağı: tanrı, sınıf çıkarları, maşer sözleşmesi, natür ve insanoğlu olarak belirten görüşlerdir. Ahbaplık Nedir Ahbaplık, toplumun umumi menfaatini veya fertlerin ve toplumun partner iyiliğini temin etmek maksadıyla konulmuş olan ve halk gücüyle desteklenen kaide, doğru ve seçimın hepsidür. Elan münteşir bir tanımıyla tüze, adalete yönelmiş maşeri evetşfakat düzenidir. Ahbaplık Söz Mazmunı Ahbaplık kelimesi Arabi “doğru” kökünden hasılat ve doğru kelimesinin çoğkebir olarak bilinmektedir (galat-ı meşhur). Zenciçda “doğru” kelimesinin çoğkebir “ah’kak”tır. Türk Dil Kurumu’na nazaran tüze kelimesi, “Toplumu düzenleyen ve devletin yapmış oldurım ancakü belirleyen yasaların hepsidür”. Bunun haricinde hukukun “haklar” demeı da vardır. Mecazi anlamda ise, ahbaplık, ülfet demeında da kullanılır. Teknik Mazmunı Ahbaplık dönemden döneme değişmiş olduğu ciğerin hala doyurucu bir tanım yapılamamıştır. Kant “Ahbaplıkçular hala hukukun tanımını aramaktadırlar” der. Hasetmüzde en çok onaylama edilen tanımı ise: “Sınırlı bir zamanda makul bir toplumdaki ilişkileri düzenleyen ve uyulması büyüklük zoruna (müeyyide) bandajlanmış kurallar hepsidür.” Ilmî bir disiplin olarak tüze, kendi zarfında asıl olarak ikiye ayrılır. Umumi olarak hukukun kişiler arası ilişkileri bahis düz kısmına Özel Ahbaplık, kişiler ile büyüklük veya devleti oluşturan kurumlar arası ilişkileri düzenleyen kısmına ise Hep Hukuku adı verilir. Bu ayırım roma hukukundan kalma bir ayrımdır (ius privatum-ius publicum). Medeni Ahbaplık, Tecim Hukuku ve Devletler Özel Hukuku özel hukukun, buna mukabele Kanunuesasi Hukuku, Ukubet Hukuku ve İdare Hukuku halk hukukunun sarrafiyelıca ast dallarıdır. Ahbaplık Kuralları ve Özellikleri Hukuku gayrı toplumu organizatör kurallar olan örf ve adetler, gelenekler ve dinlerden ayıran özellik büyüklük tarafından güvenceye kızılınmış ve cebri yapmış oldurımlara mevla olmasıdır. Ahbaplık kuralları insan davranışlarını düzenler ve bulunduğu toplumun ayar kazalarını taşır. Soyutluk ve genellik özelliği yardımıyla misal nitelikteki tam durumlarda uygulanması sağlamlanır. Yapmış oldurım (Müeyyide) Ahbaplık düzında yapmış oldurım halk gücü ile uygulanır. Hukuka uymayı zorlama, uymayanları cezalandırma ve uyulmadığı durumlardaki zararları en aza indirmek ciğerin kullanılır. Ahbaplık düzenini sağlamlamayı ve korumayı fakatçlayan yapmış oldurımlar gene tüze düzeninin öngördüğü şekilde alegori getirilir. Maddi ve içsel yapmış oldurımlar olarak ikiye ayrılır. Maddi yapmış oldurımlar hukuka aykırı durumlarda uygulanırken içsel yapmış oldurımlar bu durumları mâni olmak ciğerin kullanılır. Ukubet hukukunda ölüm, mahpus ve tıkır cezaları; anayasa hukukunda siyasetten men, parti metres; mevhibe hukukunda mevhibe ve gümrüksüzçılık cezaları gibi değişkin tüze dallarında değişkin yapmış oldurımlar vardır. Hukukun Dayanağı Hukukun dayanağı ile alakadar çeşitli dönemlerde kuramlar üretilmiştir. Bunları sıralamamız gerekirse; şuuri bir irade olarak gkalıntı kuramlar, irade dışı olarak gkalıntı kuramlar ve pozitivist kuramlar. Bu kuramların bazenlar felsefik değil ortaya konduğu devrin sorunlarını çözmek veya siyasal görüşleri tüze biliminde dile getirme ihtiyacından ortaya çıkmıştır. İdesi ve ideali hak olan tüze, umumi olarak şu şekilde tanımlanabilir: “Ahbaplık, adalete yönelmiş maşeri bir evetşfakat düzenidir.” Bu tanımdan, hukukun üç ayrı fonksiyonu alegori getirdiğini görmekteyiz. Bu fonksiyonlar düzen, kılgı yarar ve adalettir. Hukukun Toplumdaki Fonksiyonları 1. Düzen Fonksiyonu Hukukun bu fonksiyonu ile anlatılmak istenen, hukukun maşeri ömürı düzenleyip insanoğluın barış ve güvenlik zarfında bir arada evetşamalarını sağlamlamaktır. 2. Ameliye Yarar (Içtimai İhtiyaçların Alınlanması) Hukukun kılgı amacını, maşeri gerçeklik belirler. Ahbaplık bu fonksiyonu ile maşer zarfında canlı insanoğluın, birbirleri ile tesis etmek zorunda oldukları ilişkilerini ve biyolojik, ruh bilimsel bir varlık olarak insanoğlunun yapısından meydana gelen ihtiyaçlarını önlamaya çkızılışır. Ahbaplık bu fonksiyonu ile mevlit, tezevvüç, ölüm vb. önemli biyolojik vakaları da çeşitli hükümlerle düzenler. Hiçbir tüze düzeni ömürın asıl gerçeklerini görmezden gelemez. Ahbaplık düzeni, insanoğlunun tabii yapısına ve bundan ileri gelen ihtiyaçlarına orantılı tamamlanmak zorundadır. Ahbaplık önemli ölçüde, konuşu gerçeklere de mecburdır; konuşu yokluklara uymalı ve onları önlamalıdır. 3. Adalet Ahbaplık bu fonksiyonu ile makul bir tertip şeşna aldığı içtimai ihtiyaçları, özü salt bir denklik düşüncesi olan hak ölçüsüne vurarak doğruluk kimliğini kazanır. Hukukun idesi ve ideali adalettir. En kısaca tanımıyla hak, “bir denklik düşüncesi”dir. “Adalet, nesnel (objektif) ve öznel (sübjektif) tamamlanmak üzere iki değişkin anlamda kullanılır. Adalet aslında ahlâki bir kavramdır; Bu kapsamda, yiğitlik, fazilet demeında şahsi bir özelliği deyimler. Nefer her mevsim haklı olana yönelir, herkese kendine düşeni satmak yolunda kalıcı ve değmeslekmez bir çaba gösterir. İşte bu tutum ve çabayı gösteren hak, özne (süje) ile alakadar oluşundan ötürü öznel (sübjektif) hak olarak nitelenir. Bir yiğitlik olan öznel adaletin haricinde ve ondan önce nesnel (objektif) bir hak fehvaı vardır. Nesnel hak, kişinin bir özelliğini değil, kişilerin konkre durumlarda gerçekleştireceği ilgi biçiminin bir özelliğini deyimler. İşte tüze düzında hukuki ayar olarak söylenti konusu olan hak de, bu nesnel anlamda adalettir. Çünkü tüze, insanoğlu arası ilişkileri biçimlendiren, onlara görünür ve alacaklanabilir bir düzen veren, bu amaca yönelen normlar hepsidür.” Topluluk ciğerindeki davranış ve ilişkilerin değerlendirilmelerini ciğeraziz kurallar tamü olarak tüze, bu değerlendirmelerde hak ölçüsünü kullandığı ve çalıştırmak durumunda bulunmuş olduğuna nazaran, adaletin böylelikle, hukukun da bir değerlendirilme ölçüsü olacağı doğaldır. Ahbaplık normlarında hak acaba ne ölçüde yansıtılmıştır ? Bulunan tüze ne denli adaletlidir ? İşte burada yasa üstü hak fehvaı ortaya çıkmaktadır. Bu, bütün tüze sistemine ve sistemlerine egemen mevcut, nesnel ve salt bir ayar niteliğindeki adalettir. Ahbaplık bir maşer düzenini ciğererir. Hukukun varlık sebebi de adalettir; icap bulunan düzeni bakmak, gerekse onu değmeslektirmeyi meşrulaştırmak ciğerin her mevsim adalete sarrafiyevurulur. Nesnel ve yasa üstü hak hukukta önmıza müesses tüze düzenlerinin birincil örneği, olması müstelzim tüze demeında tüze idesi olarak çıkar. Bu niteliği ile hak, bulunan tüze düzenlerinin namına orantılı olup olmadığı açısından bir ayar ve değerlendirme ölçüsü olabilir. Gine bu özelliği ile hak, aynı zamanda hukukun idealidir. Hukukun yapmak amacını güttüğü şey adalettir. Birbirleri ile müspet ve aksi önlıklı ilişkilerde mevcut bu üç fonksiyon balans zarfında olduklarında, adil bir tüze düzeninin gerçekleşmesi sağlamlanır. Düzgülü olarak bütün tüze normları bu üç fonksiyonu da kapsar. Sonuç olarak tüze, hem adaleti gerçekleştirecek, hem maşeri evetşfakat uyacak, hem de bu maşeri ömürın barış zarfında sürebilmesi ciğerin bir düzen görünümünü sağlamlamaya çkızılışacaktır.

afyon şirket avukatı